Koude oorlog op de radio

Geschreven door:

Wiilem Prins

Een niet onbelangrijk onderdeel van de koude oorlog was de radio. Oost en west deden alle moeite om hun boodschap via de ether aan weerszijde van het ijzeren gordijn te laten horen. De korte golf was daarin een belangrijk frequentiegebied waar dat gebeurde. Immers de signalen waren met sterke zenders vaak prima te ontvangen in het (vijandelijk) doelgebied. Sommige landen zette daar soms tientallen frequenties tegelijk voor in. Radio Moskou b.v. was in het Nederlands tweemaal daags met een uitzending van een half uur op vrijwel alle standaard korte golf omroepbanden te beluisteren. Ook op de middengolf waren de uitzendingen uitstekend te ontvangen. Het westen zond rond de klok uit richting Oost-Europa met zenders zoals Radio Free Europe en Radio Liberty. De uitzendingen vanuit het oosten waren altijd vrij te horen in het westen. Andersom was dat wel anders!! Het Oostblok zette tientallen, vaak sterke zendsignalen in, om de uitzendingen uit het westen te storen. De uitzendingen werden dan begeleid door een soort “dieselmotor” en ruissignaal, dat vaak de uitzendingen onhoorbaar maakte. Ik herinner me b.v. een dagelijkse uitzending van de Deutsche Welle in het Russisch om 12 uur ’s middags in de 49 meterband. Het stoorsignaal kwam steevast keurig op tijd in de lucht, en even later het interval-signaal van de Deutsche Welle daar doorheen. Duitsland was sowieso natuurlijk waar de strijd tussen oost en west moest worden uitgevochten, ook in de ether. Ook op de middengolf. Vrij snel na het einde van de tweede wereldoorlog werd de zender RIAS Berlin, Rundfunk im amerikanischen Sektor, in het leven geroepen. Na het uitroepen van de DDR begon een wedloop tussen RIAS en de DDR met steeds sterkere zenders en stoorzenders. In die periode had RIAS de krachtigste middengolfzenders van Europa en zond vanaf verschillende zenders in Berlijn en Beieren over vier middengolffrequenties. Pas in 1978 stopte de DDR de stoorzendingen. Ik herinner me nog uitzendingen, goed te ontvangen ook in Nederland, vlak naast de toenmalige Hilversum 1 frequentie op 1007 Khz. RIAS met op de achtergrond altijd een signaal bestaande uit een “wobbeltoon” Na het einde van de koude oorlog, de val van de muur, werden stoorzenders in Europa niet meer ingezet. De vele propagandazenders zijn gestopt. Na de start van de oorlog in Oekraïne zijn er weer wel uitzendingen op korte en middengolf te beluisteren, speciaal gericht op Oekraïne en Rusland. In oost Azië, worden vanuit Noord Korea en China, nog steeds stoorzenders ingezet.

Verhalen

Nederland kon dus door onze aanwezigheid rustig gaan slapen

Ik lag als dienstplichtig militair (lichting 88-4) op 60 km van de oost-Duitse grens op kazerne Langemanshoff en 16km zuidelijk lag kamp Hohne. Op beide kazernes lag een kompleet tankbataljon van 52 Leopard 2’s. Nederland kon dus door onze aanwezigheid daar rustig...

Toenadering in plaats van haat en dreiging

Het was 1981, ik was 14 en realiseerde me voor het eerst dat anderen over mijn toekomst beslisten. 'De geschiedenis leert dat ieder wapen dat ooit gemaakt is, ook is gebruikt' maakte me bang en boos. Wie zijn die mensen, die voor mij willen bepalen dat ik geen...

Seedorff

Bij een excursie (in burgerkleding)  van de Limburgse jagers (Seedorff) naar het ijzeren gordijn stonden bij een dorpje, dat dwars doormidden gesneden was door het Ijzeren gordijn, een Oostblok militair in een wachttoren met het geweer op ons gericht. ...

Scherpe munitie laden

Ik was van de lichting 62-2 en gelegerd in Natokamp Hohne. In 1963 hadden we een oefening op de Lunenberger Heide voor schietwedstrijden (Canadian Army Troffee). Op een nacht werden we gewekt en moesten we scherpe munitie laden in onze tanks en op naar de...

Bij de Koninklijke Luchtmacht Leeuwarden

Ik zat bij de Luchtmacht Beveiliging op de vliegbasis Leeuwarden van 1967 tot 1973. Regelmatig maakten wij mee dat de Alert Force (Stand by staande Starfighters) de lucht in moesten omdat Russische bommenwerpers over de Noordzee tot bij ons luchtruim kwamen. Dit...

Iedereen had een kort lontje

De meest felle herinnering is die van november 1956 toen Hongarije werd aangevallen. Ik zat aan de radio gekluisterd en heb nog de krantenartikelen over Pal Maleter. Ik zwierf door Amsterdam, zag Simon Carmiggelt een raam van de communistische boekhandel Pegasus in...

Russen tegen houden

In 1984 kreeg ik mijn oproep voor de dienstplicht lichting 84-1, opkomst bij de Amersfoort Bernard kazerne. Na 2 maanden Breda chasee kazerne en toen paraat van april 84 tot en met juni 85 kazerne Seedorf Duitsland. Wij waren de eerste lijn dat als de Russen...

Het object Arnhem

Ik ben ongeveer een jaar in functie geweest bij de Defensiehaven, van 8 april 1958 tot en met 4 juni 1959. Ik heb er een goede tijd gehad, heb daar plezierig gewerkt. Mijn functie bij het noodbruggen-ponton detachement was dienstplichtig-sergeant-schipper. Het...

Reforger

In de jaren 70 en 80 was ik vliegtuig spotter en jaarlijks of twee jaarlijks, dat weet ik niet meer, werd er een grote militaire oefening gehouden met de naam Reforger (Return of Forces to Germany) dan werden vrijwel alle vliegvelden in het westen van Nederland...

Aan het ijzeren gordijn 79/80

In periode 79/80 2 jaar de linies gehouden met blik op het oosten. Wachten op een confrontatie met het Oostblok. Oefenen voor het moment wat gelukkig nooit gekomen is. 'Hoogtepunten' waren ook confrontatie met observators van de Russen ( de zg SOXMIS ) een bezoek...

Deel je eigen verhaal

Schakel JavaScript in je browser in om dit formulier in te vullen.

Auteur gegevens

Vul hieronder je contactgegevens in, zodat de afzender van dit verhaal juist is.
Wordt niet gepubliceerd
10 cijfers
Mijn auteursnaam mag

Schrijf je verhaal

Inhoud
Klik of sleep een bestand naar dit veld om te uploaden.
Dit mag een jpg, jpeg, png of gif bestand zijn van max. 1Mb.
Locatie bij dit verhaal
Selectievakjes