Bij de stuw in Olst en nog wat verder

Geschreven door:

Jan de Vries

Komend uit militaire dienst, bij de Koninklijke Marine, heb ik van 18 oktober 1954 tot 1 oktober 1955 gewerkt bij de Dienst Speciale Werken van Rijkswaterstaat. Deze dienst was belast met het onderhoud en de bediening van het caisson dat het sluitstuk vormde van de stuwdam van de IJssellinie. Mijn werk was de functie van controleur-schakelapparatuur op het caisson van de
stuw in Olst. De aanleiding tot deze baan was het feit, dat de buurman van mijn ouders mij, toen ik uit dienst kwam, attendeerde op deze functie. De salariering was overheid plus 15 %. Dat was wel aantrekkelijk. Bij mijn vertrek in 1955 was ik 23 jaar oud.

Mijn buurman was als adjudant de chef van de op de stuw geplaatste pontonniers en woonde in Deventer op de Worp. Dagelijks werd hij gehaald en gebracht door een militaire auto, vaak samen met militairen van de infanterie die wacht liepen op het object.
De pontonniers verzorgden rond de stuw de zaken op het water.

De Dienst Speciale Werken (de DSW) bestond geheel uit burgerpersoneel en was in Olst ongeveer 24 man sterk. In een later stadium kreeg elk lid een militaire rang en uniform om in tijd van oorlog beschermd te zijn voor acties tegen burgerpersoneel.
Het kantoor van de Dienst was gevestigd in Arnhem. Van daaruit werden de zaken geregeld voor de drie stuwen, Nijmegen, Arnhem en Olst die samen nodig waren om de IJssellinie te laten functioneren.

Het caisson was nodig om de stuw te sluiten en de inundatie mogelijk te maken. Aan het caisson was een lierponton gekoppeld. Om het op zijn plaats tussen de landhoofden te brengen, werden kabels uitgebracht naar daarvoor aangebrachte meerpalen. Door de lieren te bedienen kon het caisson zichzelf op zijn plaats trekken en ook weer terugvaren op zijn uitgangspositie in de haven.
Boven op het caisson stonden op de uiteinden twee (gepantserde) commando torens. Van daaruit werden de commando’s aan de lierbedieners gegeven. Hiertoe waren in het caisson luidsprekers gemonteerd zodat de commando’s goed hoorbaar waren door het hele caisson. In de torens stonden de versterkers. Regelmatig, ca. om de 3 maanden werd geoefend met het invaren van het caisson. Dit gebeurde ’s nachts, de scheepvaart werd dan gestopt.
Op de luchtfoto is een goed overzicht te zien van de situatie, het caisson ligt achterin de haven.

Doordat ik in de Marine een opleiding tot radarmonteur had gevolgd en ook als radarmonteur had gevaren, was ik geinteresseerd in die techniek. Oorspronkelijk was er sprake van dat er, evenals in Arnhem en Nijmegen ook in Olst een radarinstallatie zou komen. Die is er niet gekomen. In 1955 ben ik naar Holland Signaal in Hengelo gegaan en heb daar gewerkt aan het afleveren van vuurleidinginstallaties voor luchtafweer. (type L4/3). Een ervan hebben we in 1957 in Rendsburg afgeleverd bij de toen in opbouw zijnde Bundeswehr. Na een periode als burgertechnicus bij het Marine Electronisch Bedrijf in Oegstgeest, heb ik in 1962 de militaire electronica ingeruild voor de industriele electronica, dit tot m’n VUT in 1992.

Verhalen

Mijn jongenskamer ……

Een foto van mijn jongenskamertje. Het is door de tijd een wazig beeld geworden. Ik weet nog dat ik het maakte met mijn eerste fototoestel, een Agfa Clack, gekregen voor mijn vijftiende verjaardag in 1961. Ja ik ben van 1946. Dat fotootje illustreert de...

De Stingerbol

Ik ben als instructeur en opleidingsontwikkelaar van 1992 tot en met 1995 werkzaam geweest als in de Stingertrainer te Ede. In de stinger trainer werden schutters opgeleid van de Landmacht, Luchtmacht en Mariniers. De bol is van binnen voorzien van projectie...

Plotter bij de Korps Luchtwachtdienst

Tussen 1962 en 1964 ben ik, P.J.M (Nel) Winkelman opgegroeid in het oude noorden van Rotterdam, plotter geweest als reserve bij het luchtwachtcentrum in een grote bunker in Rotterdam. De korps Luchtwachtdienst (KLD) werd op 1 maart 1950 opgericht als onderdeel van...

Voor en achter het ijzeren gordijn

Geboren werd ik in 1958 in Oost-Duitsland, in Bautzen, als zoon van de Nederlander Hendrikus Pierre Sonneville, die in 1951 in de Korea Oorloog was en dan eind 1951 naar de SBZ (sovjet bezetting zone) in Oost-Duitsland deserteerde. Hier werkte hij voor de KGB en de...

Vervangende dienstplicht bij de BB

Als derde zoon van een gezin van vijf kinderen ben ik geboren in 1949. In die tijd moest iedere jongen in principe nog in militaire dienst. Maar omdat ik de derde zoon was, hoefde ik niet in actieve dienst, maar werd ik daarvan vrijgesteld. In plaats daarvan werd...

Een bijzondere ervaring met een glimlach

Ik behoor tot de lichting 72-2. Na een opleiding werd ik gelegerd op de Gen. Spoorkazerne in Ermelo. Ik was toen inmiddels dienstplichtig sergeant en ingedeeld bij de Intendance. Ook wij werden aangewezen om een week naar Havelte te gaan met als opdracht: het...

Les materieel herkenning

Tijdens mijn diensttijd (1990-1991) gaf ik lessen materieelherkenning aan het kader. Als modelbouwer had ik daar wel wat verstand van, en de sergeant-majoor vroeg me de lessen over te nemen toen hij weg was. Ik gaf twee lessen, en er zouden nog meer volgen. Maar...

BB ervaring van deelnemer

Toen ik (1954) klein was ging mijn vader 's avonds naar de BB. Dat was verplicht. Zijn spullen lagen voor het pakken op zolder. Ik vond dat natuurlijk heel interessant. Onlangs heb ik mijn vader (95 jaar) ernaar gevraagd. Hierbij twee verhalen. VERHAAL 1. We hadden...

Lieber Sylke

De Koude Oorlog, ik heb er eigenlijk maar een paar jaren bewust van meegemaakt. De makkelijke jaren zogezegd. Die van toenemende ONTspanning met als hoogtepunt de vereniging van West met Oost of Oost met West... Geboren in 1969 en dus midden in de Koude Oorlog was...

Stingerbol

Ik ben 3 jaar instructeur in de Stingerbol geweest en heb de opleiding verzorgd voor Stinger personeel van Landmacht; Luchtmacht en Korps mariniers. Zelf heb ik in 1994 een Life firing met een stinger op een schietbaan, op Kreta uitgevoerd.

Deel je eigen verhaal

Schakel JavaScript in je browser in om dit formulier in te vullen.

Auteur gegevens

Vul hieronder je contactgegevens in, zodat de afzender van dit verhaal juist is.
Wordt niet gepubliceerd
10 cijfers
Mijn auteursnaam mag

Schrijf je verhaal

Inhoud
Klik of sleep een bestand naar dit veld om te uploaden.
Dit mag een jpg, jpeg, png of gif bestand zijn van max. 1Mb.
Locatie bij dit verhaal
Selectievakjes