Twee werelden

Geschreven door:

Jeroen Frerichs

In 1981 stond ik in Amsterdam te demonstreren tegen kernwapens in Nederland. Dat was in ons gezin een uitgemaakte zaak. Mijn vader was penningmeester van Pax Christi; mijn moeder was actief lid van Vrouwen voor Vrede en in ons gezin (vier broers) en huis waaide een passifistische wind. Even logisch was het om in 1983 in Den Haag te demonstreren want de kernwapens waren nog niet weg, en ook op het Malieveld was ik één van de velen.

Maar tussendoor werd ik in mei 1982 opgeroepen voor de militaire dienstplicht. Ik had noodgedwongen mijn studie moeten staken en mijn vader vond dat het voor mijn voortgang beter was om in dienst te gaan (14 maanden) dan te weigeren, wat me bijna drie jaar zou kosten met alle procedures en vervangende dienstplicht.

Ik werd opgeleid tot tankschutter op een Leopard 1 in Amersfoort en later gelegerd in Oirschot. Ik heb mijn dienstplicht uitgediend maar was een vreemde tussen de andere jonge mannen. Boven mijn bed geen schaarsgekleede dames, maar een poster met een gebroken geweer en andere tokens van de boodschap die ik in mij droeg. Mijn motto: ‘Maak het leger leger’ deed ik gestand door daar waar het kon mijn mede dienstplichtigen te ondersteunen als zij eerder dan de bedoeling was het kamp wilden verlaten. Tegelijkertijd was ik gezagsgetrouw en had ik respect voor de mensen die mijn meerdere waren. Zo dwong ik ook bij hen respect af.

Naast mijn ‘werk’ pakte ik een studie op in Informatica. Dat ging gemakkelijk want als tankschutter had ik relatief veel vrije tijd. Drie weken voor een belangrijk examen kregen we de taak om in ’t Harde kernwapens te gaan bewaken. Dat ging me te ver maar weigeren betekende drie weken ‘opsluiting’ en dat kwam me met dat examen niet uit.

Toch maar gegaan dus en voor mezelf een motief gecreëerd; ‘als niet tegen de Russen dan toch in ieder geval die gevaarlijke krengen beveiligen tegen groeperingen als de Rote Armee Fraction.

Thuis was ik daardoor ook een vreemde geworden. De beslissing om in dienst te gaan werd door mijn broers met hoon gewaardeerd maar de beslissing om dan ook nog kernwapens te gaan bewaken leverde bij ons thuis een ‘cancelcultuur avant la lettre’ op.

Zo leefde ik veertien maanden als een van omgeving vervreemde in twee verschillende werelden. Thuis teveel de militair en op de kazerne teveel de pacifist. En voor mezelf: Pacifist in hart en nieren, maar met de loop van mijn tank gericht op een potentiële – wat mij betreft denkbeeldige – vijand. Ik heb die vijand zelf mogen zien tijdens een oefening in Duitsland. We zijn op een vrijdag naar het IJzeren Gordijn gereden. En daar in de verte zag ik ze staan. Kleine figuurtjes in een wachttoren met tussen ons in een mijnenveld aan weerskanten van een hoog en met prikkeldraad omgeven hek.

Die avond schreef ik een gedicht over twee werelden die gelegen waren in hetzelfde landschap. Over dat er geen verschil is tussen ‘hun land’ en het onze. En over de vogels die – zich nauwelijks bewust van het ‘gordijn’ – van de ene kant naar de andere vlogen. Zes weken later hoorde ik de stem van Harrie Jekkers op de radio met zijn lied ‘Over de Muur’ … Twee werelden.

Verhalen

Mijn jongenskamer ……

Een foto van mijn jongenskamertje. Het is door de tijd een wazig beeld geworden. Ik weet nog dat ik het maakte met mijn eerste fototoestel, een Agfa Clack, gekregen voor mijn vijftiende verjaardag in 1961. Ja ik ben van 1946. Dat fotootje illustreert de...

De Stingerbol

Ik ben als instructeur en opleidingsontwikkelaar van 1992 tot en met 1995 werkzaam geweest als in de Stingertrainer te Ede. In de stinger trainer werden schutters opgeleid van de Landmacht, Luchtmacht en Mariniers. De bol is van binnen voorzien van projectie...

Plotter bij de Korps Luchtwachtdienst

Tussen 1962 en 1964 ben ik, P.J.M (Nel) Winkelman opgegroeid in het oude noorden van Rotterdam, plotter geweest als reserve bij het luchtwachtcentrum in een grote bunker in Rotterdam. De korps Luchtwachtdienst (KLD) werd op 1 maart 1950 opgericht als onderdeel van...

Voor en achter het ijzeren gordijn

Geboren werd ik in 1958 in Oost-Duitsland, in Bautzen, als zoon van de Nederlander Hendrikus Pierre Sonneville, die in 1951 in de Korea Oorloog was en dan eind 1951 naar de SBZ (sovjet bezetting zone) in Oost-Duitsland deserteerde. Hier werkte hij voor de KGB en de...

Vervangende dienstplicht bij de BB

Als derde zoon van een gezin van vijf kinderen ben ik geboren in 1949. In die tijd moest iedere jongen in principe nog in militaire dienst. Maar omdat ik de derde zoon was, hoefde ik niet in actieve dienst, maar werd ik daarvan vrijgesteld. In plaats daarvan werd...

Een bijzondere ervaring met een glimlach

Ik behoor tot de lichting 72-2. Na een opleiding werd ik gelegerd op de Gen. Spoorkazerne in Ermelo. Ik was toen inmiddels dienstplichtig sergeant en ingedeeld bij de Intendance. Ook wij werden aangewezen om een week naar Havelte te gaan met als opdracht: het...

Les materieel herkenning

Tijdens mijn diensttijd (1990-1991) gaf ik lessen materieelherkenning aan het kader. Als modelbouwer had ik daar wel wat verstand van, en de sergeant-majoor vroeg me de lessen over te nemen toen hij weg was. Ik gaf twee lessen, en er zouden nog meer volgen. Maar...

BB ervaring van deelnemer

Toen ik (1954) klein was ging mijn vader 's avonds naar de BB. Dat was verplicht. Zijn spullen lagen voor het pakken op zolder. Ik vond dat natuurlijk heel interessant. Onlangs heb ik mijn vader (95 jaar) ernaar gevraagd. Hierbij twee verhalen. VERHAAL 1. We hadden...

Lieber Sylke

De Koude Oorlog, ik heb er eigenlijk maar een paar jaren bewust van meegemaakt. De makkelijke jaren zogezegd. Die van toenemende ONTspanning met als hoogtepunt de vereniging van West met Oost of Oost met West... Geboren in 1969 en dus midden in de Koude Oorlog was...

Stingerbol

Ik ben 3 jaar instructeur in de Stingerbol geweest en heb de opleiding verzorgd voor Stinger personeel van Landmacht; Luchtmacht en Korps mariniers. Zelf heb ik in 1994 een Life firing met een stinger op een schietbaan, op Kreta uitgevoerd.

Deel je eigen verhaal

Schakel JavaScript in je browser in om dit formulier in te vullen.

Auteur gegevens

Vul hieronder je contactgegevens in, zodat de afzender van dit verhaal juist is.
Wordt niet gepubliceerd
10 cijfers
Mijn auteursnaam mag

Schrijf je verhaal

Inhoud
Klik of sleep een bestand naar dit veld om te uploaden.
Dit mag een jpg, jpeg, png of gif bestand zijn van max. 1Mb.
Locatie bij dit verhaal
Selectievakjes