Oorlog heeft mij altijd aangegrepen. Ik werd geboren 14 jaar na de tweede wereldoorlog en hoewel alles op volle toeren in de heropbouw was, voelde ik de dreiging enorm van een mogelijke nieuwe oorlog: de “Koude Oorlog”.

Ik volgde ieder kranten bericht en keek alle journaals. Ook begon ik met mijn eerste verzamelingen. Ik ging dan met veel plezier de bossen in en rondom Eindhoven om de nodige ontdekkingen te doen van militaire spullen die na de gevechten achter gebleven waren. Ik vond van alles munitie, helmen, medailles, vlaggen, kleding. Alles nam ik mee. Misschien onbewust de zoektocht naar veiligheid…angst voor oorlog. Ook lag mijn interesse bij bunkers en schuilkelders niet om te spelen maar interesse in de veiligheid en hoe ze werkte.

Eenmaal bijna volwassen had ik al een goede basis opgezet in het bedrijfsleven en handelde in van alles en nog wat. Zo ook in vastgoed en ik kreeg per toeval een aantal bunkers aangeboden. Precies wat ik altijd al wilde hebben. Ik begon hierna mijn eigen bunker te ontwerpen en bouwde deze ondergronds voor mijn familie. Ik merkte dat er veel interesse was, niet alleen in mijn omgeving maar dat de angst en het verlangen naar veiligheid voor een eventuele nucleaire ramp of kernoorlog bij veel mensen speelde.

Vreemd was dat de bunkers die landelijk beschikbaar waren voor de bevolking niet meer werden onderhouden. Ze waren inmiddels gedateerd en opknappen/modernisering was veel te duur voor de regering. Dit verbaasde me……hoezo ?! Er was nog geen vrede, er waren overal kernwapens en de nodige spanningen!

Ik had mij al vaak ingezet in strijd tegen de kernbom en voor de vrede. Niet in het leger want iedereen uit ’59 had geen dienstplicht. Maar nu er geen veilige bunkers zijn, besloot ik mij volledig in te zetten op nucleaire beveiliging. Ik nam het initiatief en startte een studie in nucleaire straling/wapens en veiligheid in binnen- en buitenland. Ik startte ook met het bouwen van bunkers voor 1 persoon t/m 12 personen. Ik gaf advies en lezingen. Ook verkocht ik luchtfilters, pompen, deuren, toiletten, waterzuivering en voedsel noodpakketten; je kunt ’t zo gek niet bedenken of ik had het op voorraad ín de nieuwste technieken van toen. Ook startte ik de “stichting nucleair museum” een informatie & educatie centrum waar iedereen met zijn of haar vragen terecht kon.

Gelukkig keerde het tij en leek de Koude Oorlog eindelijk voorbij. Verdragen werden ondertekend en de angst voor een nucleaire aanval of ramp hield de mensen over het algemeen steeds minder bezig. Mijn werkzaamheden rondom “nucleaire protection systems” kwamen dientengevolge op een lager pitje te staan. De ontwikkeling en de producten waren schreeuwend duur en de verkopen stagneerden. Niemand leek zich nog met nucleaire dreiging bezig te houden. Hoewel mijn gevoel van de Koude Oorlog nooit is verdwenen!

De alertheid op nieuws en nucleaire ontwikkelingen is mij altijd blijven intrigeren. Altijd een soort van paraatheid ervaren en een onderbuik gevoel. Want een ongeluk zit in een klein hoekje en nog altijd hebben vele landen de beruchte rode knop… Zo ben ik altijd blijven verzamelen, altijd op mijn hoede gebleven en altijd mensen blijven adviseren.

Ook voor vrede heb ik mij keer op keer ingezet, onder andere met de vredesvlaggen. Waarbij ik ook de langste vredesvlag ter wereld had en hiermee actie voerde. Er was ook een “anti discriminatie munt” die ik o.a. persoonlijk uitreikte aan “Bill Clinton”. Aan alle kanten heb ik altijd geprobeerd mijn steentje bij te dragen aan een veilige samenleving voor iedereen. De Koude Oorlog heeft mij hierin gevormd en mij altijd bewust gemaakt van risico’s maar ook om alles uit het leven te halen, te genieten met volle teugen en op een positieve manier problemen op te lossen.

Nu ruim 40 jaar na de opening van mijn Nucleair Museum begin ik op een nieuwe locatie met een moderne en veel grotere versie van het museum, waar beleving, training en informatie aangeboden wordt aan jong en oud, particulier en zakelijk. We zetten in op moderne wetenschap, materialen en technieken van toen en nu. We maken mensen bewust van de geschiedenis van de Koude Oorlog en hoe het allemaal zo ver heeft kunnen komen. Dat we nooit vergeten hoe belangrijk en fijn vrede is en dat veiligheid helaas nooit vanzelfsprekend is.

Nu belangrijker dan ooit om bewust en alert te zijn. Kennis te delen, zelfredzaam te zijn maar ook samen te werken. Leren van het verleden en er alles aan doen om een veilige toekomst te behouden.

Johan Vlemmix
Ambassadeur van de stichting Cultureel Erfgoed Koude Oorlog