De Defensiehaven als thuishaven

Geschreven door:

Wim van den Berkmortel

“Toen mijn diensttijd erop zat kwam ik met de plunjezak op m’n nek de baas tegen. “Wat ga jij doen?,” vroeg hij. “Ik ga weg, mijn diensttijd zit erop.” Hij bood mij toen een militaire klus aan, in Nieuw-Guinea. Dat was wel een eind van huis. Toen ik dat thuis vertelde vond mijn moeder het maar niets: te veel water, veel te gevaarlijk. Vader vond dat ik het moest doen, als ik dat wilde. Ik ben toen vertrokken en keerde na twee jaar weer terug.

Na mijn terugkomst heb ik in Middelburg een opleiding gedaan tot administrateur. Daar kreeg ik het verzoek om bij de luchtartillerie te gaan. Dat heb ik anderhalf jaar gedaan. Ik voelde me veel meer thuis op het water dan in de lucht. Water is water en er is niets buiten water. Eens gevaren, altijd gevaren.

Ik werd schipper in dienst van defensie en de Defensiehaven in Arnhem werd mijn thuishaven. Er was een landtelefoon en daar kon ik de kazerne bellen dat ik binnen was. Daarna belde ik naar walkapitein voor een nieuwe opdracht. Meestal was ik er maar kort, een paar dagen. Ik kon wel naar mijn schip toe maar mocht niet verder het terrein op, dat was verboden. In de haven had ik een kleine loods met wat verf en andere spullen. Foto’s ervan heb ik niet, je mocht er niet fotograferen.

Ik kwam eens aan bij de haven en mij werd direct verteld: “Je gaat nu de bunker in. Klaar.” “En eten?”, vroeg ik. “Wordt allemaal geregeld! Klaar!” Thuis werd een bericht achtergelaten dat ik voorlopig niet thuiskwam. Er werd niet gezegd waarom. Wij mochten niet weten hoe en waarom ze met zo’n caisson (constructie gebruikt in de waterbouw) gingen varen. Nou ja, dan houdt het op. Vier dagen lang zat ik in die bunker, daarna mocht ik er pas weer uit.

Als schipper zag ik veel van Nederland. Ik herinner mij nog dat we bunkers moesten ontmantelen aan het Julianakanaal bij Maastricht. Het ijzer dat daarvan overbleef, moesten we van de baas op een specifieke plek neerleggen. Ik vond het geen goed idee het daar onbeheerd achter te laten, maar het moest. We lieten de lading achter in het weekend en kwamen op maandagochtend terug. Ja hoor, er was niet één stukje ijzer meer terug te vinden, alles was gestolen.

De Sovjet-Unie, daar dachten we niet veel aan. De Defensiehaven is nu verleden tijd. Het heeft enorm veel geld gekost het te bouwen en het heeft vrijwel niets opgeleverd. Nu is het geschiedenis, het is voorbij.”

Dit verhaal van Wim van den Berkmortel is geschreven door Kees Huntink, op basis van een interview door Lian van der Zon in het kader van een oral history project over de Defensiehaven, voor de gemeente Arnhem in 2020. Het is met toestemming gepubliceerd op koudeoorlog.nl Meer Koude Oorlog verhalen in Gelderland vind je op mijngelderland.nl

Verhalen

Mijn jongenskamer ……

Een foto van mijn jongenskamertje. Het is door de tijd een wazig beeld geworden. Ik weet nog dat ik het maakte met mijn eerste fototoestel, een Agfa Clack, gekregen voor mijn vijftiende verjaardag in 1961. Ja ik ben van 1946. Dat fotootje illustreert de...

De Stingerbol

Ik ben als instructeur en opleidingsontwikkelaar van 1992 tot en met 1995 werkzaam geweest als in de Stingertrainer te Ede. In de stinger trainer werden schutters opgeleid van de Landmacht, Luchtmacht en Mariniers. De bol is van binnen voorzien van projectie...

Plotter bij de Korps Luchtwachtdienst

Tussen 1962 en 1964 ben ik, P.J.M (Nel) Winkelman opgegroeid in het oude noorden van Rotterdam, plotter geweest als reserve bij het luchtwachtcentrum in een grote bunker in Rotterdam. De korps Luchtwachtdienst (KLD) werd op 1 maart 1950 opgericht als onderdeel van...

Voor en achter het ijzeren gordijn

Geboren werd ik in 1958 in Oost-Duitsland, in Bautzen, als zoon van de Nederlander Hendrikus Pierre Sonneville, die in 1951 in de Korea Oorloog was en dan eind 1951 naar de SBZ (sovjet bezetting zone) in Oost-Duitsland deserteerde. Hier werkte hij voor de KGB en de...

Vervangende dienstplicht bij de BB

Als derde zoon van een gezin van vijf kinderen ben ik geboren in 1949. In die tijd moest iedere jongen in principe nog in militaire dienst. Maar omdat ik de derde zoon was, hoefde ik niet in actieve dienst, maar werd ik daarvan vrijgesteld. In plaats daarvan werd...

Een bijzondere ervaring met een glimlach

Ik behoor tot de lichting 72-2. Na een opleiding werd ik gelegerd op de Gen. Spoorkazerne in Ermelo. Ik was toen inmiddels dienstplichtig sergeant en ingedeeld bij de Intendance. Ook wij werden aangewezen om een week naar Havelte te gaan met als opdracht: het...

Les materieel herkenning

Tijdens mijn diensttijd (1990-1991) gaf ik lessen materieelherkenning aan het kader. Als modelbouwer had ik daar wel wat verstand van, en de sergeant-majoor vroeg me de lessen over te nemen toen hij weg was. Ik gaf twee lessen, en er zouden nog meer volgen. Maar...

BB ervaring van deelnemer

Toen ik (1954) klein was ging mijn vader 's avonds naar de BB. Dat was verplicht. Zijn spullen lagen voor het pakken op zolder. Ik vond dat natuurlijk heel interessant. Onlangs heb ik mijn vader (95 jaar) ernaar gevraagd. Hierbij twee verhalen. VERHAAL 1. We hadden...

Lieber Sylke

De Koude Oorlog, ik heb er eigenlijk maar een paar jaren bewust van meegemaakt. De makkelijke jaren zogezegd. Die van toenemende ONTspanning met als hoogtepunt de vereniging van West met Oost of Oost met West... Geboren in 1969 en dus midden in de Koude Oorlog was...

Stingerbol

Ik ben 3 jaar instructeur in de Stingerbol geweest en heb de opleiding verzorgd voor Stinger personeel van Landmacht; Luchtmacht en Korps mariniers. Zelf heb ik in 1994 een Life firing met een stinger op een schietbaan, op Kreta uitgevoerd.

Deel je eigen verhaal

Schakel JavaScript in je browser in om dit formulier in te vullen.

Auteur gegevens

Vul hieronder je contactgegevens in, zodat de afzender van dit verhaal juist is.
Wordt niet gepubliceerd
10 cijfers
Mijn auteursnaam mag

Schrijf je verhaal

Inhoud
Klik of sleep een bestand naar dit veld om te uploaden.
Dit mag een jpg, jpeg, png of gif bestand zijn van max. 1Mb.
Locatie bij dit verhaal
Selectievakjes