Dag en nacht de Russen uitluisteren

Geschreven door:

Zweitse Lulof

Ik ben geboren in 1940. Nadat ik mijn opleiding tot onderwijzer had afgemaakt, moest ik in november 1964 opkomen bij de verbindingsdienst in Ossendrecht. Na de basisopleiding werd ik overgeplaatst naar de Simon Stevin kazerne in Ede. Daar leerde ik het morse alfabet. We gingen regelmatig met een radiowagen op oefening om te leren hoe je via de telegrafie berichten kon oversturen.

Nadat ik mijn sergeantstrepen had gekregen, werd ik overgeplaatst naar de 890 Radiocompagnie, een onderdeel van het 898 Radio Bataljon in Gorinchem. Direct na aankomst moest ik een officiële eed afleggen waarin ik verklaarde dat ik “geheim zal houden al hetgeen naar de aard der zaken of krachtens daartoe verstrekte bevelen geheim behoort te blijven.”  Het proces-verbaal daarvan heb ik nog.

Vervolgens moest ik een aantal weken oefenen om de luistersnelheid van de morsetekens nog verder op te voeren. Daarna draaide ik mee in de diensten in het Bastion. Dit was een gebouw buiten Gorinchem dat afgesloten was via hoge hekken en waar je pas binnen kwam nadat iemand de deur voor je had geopend. In ploegendienst moesten we 24/24 de Russische militaire berichtgeving uitluisteren en opschrijven. Het waren allemaal codes van vijf letters of cijfers. Als je een Russisch bericht opving, moest je proberen om zo snel mogelijk ook de andere zenders van het netwerk te onderscheppen.
De grote vellen met al die codes moesten we doorgeven aan andere militairen, die in een kamer ernaast moesten proberen om de codes om te zetten in klare taal. Soms ging een telegrafie zender over op telex. Dan schakelden wij snel de telex naast ons in en plakten alle codes in reepjes achter elkaar. Een koffiepot vol lijm stond daarvoor steeds paraat.

We hoorden nooit wat we nu eigenlijk hadden opgevangen. Behalve één keer toen de commandant tijdens een avonddienst naar ons toe kwam met flesjes cola en sinas en gevulde koeken. ‘Als dank voor bewezen diensten’. Hij vertelde dat we de vorige dag de NAVO een goede dienst hadden bewezen. Er was een NAVO-oefening gaande in Griekenland. Uit door ons onderschepte berichten, bleek dat de Russen deze oefening volgden en ook de telegrafie berichten analyseerden. De NAVO militairen kregen dat van ons te horen. Zij gingen vervolgens allerlei onzinnige berichten versturen waarmee ze de Russen in de war brachten.

Sommige beroepsmilitairen waren heel deskundig in hun uitluisterdienst. Ik moest een keer iets dringends vragen aan een collega die met zijn koptelefoon op bezig was met het opschrijven van codes. Hij deed één oorschelp opzij, ik stelde mijn vraag en terwijl hij gewoon door bleef luisteren en schrijven, gaf hij mij ook nog antwoord.

Een jaar of acht geleden was ik op vakantie in Polen en kwam aan de praat met de taxichauffeur die ongeveer even oud was als ik. Ik vertelde hem over mijn werk tijdens mijn diensttijd. Bleek dat hij precies hetzelfde had gedaan, maar dan voor het Warschaupact. We hebben samen een biertje gedronken.

Verhalen

Ojee, U bent uitverkoren voor de atoombunker

Was het 1980, of eerder? Ik zat op de middelbare school, de RSG te Schagen, Noord-Holland. In jongerencentrum De Ojee Boerderij speelde de band Doe Maar nog voor ze bekend werden. Vanuit De Ojee Boerderij verzonnen we met jongerenwerker Gerrit van Veghel een...

Brandweer en BB

Geboren in 1954 werd ik natuurlijk op een bepaald moment opgeroepen voor keuring dienstplicht. Alles was goed en mijn opkomst werd enkele malen uitgesteld wegens studie. Het einde van mijn studie was nabij en ik kreeg een waarschuwingsoproep. Tegelijkertijd kwam in...

Moord op Kennedy

In de nacht van 22 november 1963 was ik op patrouille in Büren Duitsland. Mijn chauffeur en ik schrokken ons te pletter toen er opeens een tank voor ons stopte. Gelukkig bleken het Engelsen te zijn, die ons vertelden, dat president Kennedy was doodgeschoten. Een...

Bij de Koninklijke Marine tijdens de Koude Oorlog

Op 17 augustus 1970 ben ik in dienst van de Koninklijke Marine getreden. Het heetste punt, de Cuba crisis, was al geweest maar de dreiging van een kern oorlog was nog steeds aanwezig.  Als 16 jarig jochie was ik daar niet zo mee bezig. Ik vond alles nog spannend....

Russen afluisteren

Brief van Henk Braakman, ontvangen op maandag 13-11-2023. Het betreft zijn belevenis van zijn diensttijd in de Koude Oorlog. Transcriptie Lichting 1956-6 Op 4 mei 1956 (wat een timing) lag er op de deurmat bij ons thuis een enveloppe met daarin een ‘bevel’ namens...

Conflict en komische wraak

Bij het militaire onderdeel waar ik was geplaatst, werkte ik op een technische afdeling onder leiding van een 'Korporaal 1', die bekend stond als een zuiplap die dacht dat hij de baas was. Op een dag kregen we een conflict over een handeling, terwijl we dezelfde...

Sloepvaren & Nieuw Guinea

Dit waargebeurde verhaal speelt zich af rond de jaren 1955 in de Aziatische archipel en net daarbuiten. Ik kwam op als dienstplichtig matroos in Hollandsche Rading naar de Marine kazerne. Daar werd ik binnenste buiten gekeerd en voorzien van de nodige uitrusting,...

Geheimzinnige schepen

In het begin van de 1950-er jaren hebben er een paar jaar een tweetal passagiersschepen in de Numansdorpse Veerhaven gelegen. Niemand wist waarom ze daar lagen en van wie ze waren. Het was allemaal heel geheimzinnig. Veel verhalen deden de ronde over het doel van...

Van Kanonnier tot touringcar-chauffeur

Geboren in augustus 1960, dus opgegroeid in de jaren 60 en 70, kregen wij te horen van de atoombom. En nog erger, de waterstofbom en de Russen. Niet dat ik er bang voor was, want met Den Helder dichtbij wist je dat als er zo'n grote bom zou vallen ook wij de klos...

Deel je eigen verhaal

Schakel JavaScript in je browser in om dit formulier in te vullen.

Auteur gegevens

Vul hieronder je contactgegevens in, zodat de afzender van dit verhaal juist is.
Wordt niet gepubliceerd
10 cijfers
Mijn auteursnaam mag

Schrijf je verhaal

Inhoud
Klik of sleep een bestand naar dit veld om te uploaden.
Dit mag een jpg, jpeg, png of gif bestand zijn van max. 1Mb.
Locatie bij dit verhaal
Selectievakjes