Een oorlog
die nooit plaatsvond

  • Lees persoonlijke verhalen over de Koude Oorlog.
  • Laat je inspireren door Koude Oorlog objecten.
  • Deel zelf ook je herinneringen aan de Koude Oorlog.

GEWAPENDE VREDE TUSSEN KAPITALISME EN COMMUNISME

Tijdens de Koude Oorlog was de wereld in de ban van een conflict tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie. Het staat bekend als de oorlog waarbij geen directe gewelddadige confrontatie plaatsvond tussen de twee hoofdpartijen. De Koude Oorlog , een oorlog die gelukkig dus nooit plaatsvond, hield Nederland wel bijna 50 jaar in zijn greep. Tienduizenden jonge mannen moesten het leger in. Duizenden objecten zijn er gemaakt en gebouwd ter verdediging van Nederland. Duizenden vrijwilligers stonden klaar voor de bescherming van de bevolking. Honderdduizenden demonstreerden tegen de wapenwedloop. Veel mensen delen hier kleine en grote verhalen die inzicht geven in de invloed van de Koude Oorlog op de Nederlandse samenleving.

WAT DEED JIJ TIJDENS DE KOUDE OORLOG?

Ben je voormalig dienstplichtige en heb je bijzondere herinneringen aan de dienstkeuring of verblijf in een noodzetel? Liep je mee als burger in de grote vredesdemonstraties in de jaren 80 of verbleef je in een vredeskamp? Was je opa of oma vrijwillig lid van de BB, Bescherming Bevolking, en vertelden ze over hoe zij zich voorbereidden op de komst van de Russen? Draaide jezelf ‘De Bom’ of ‘De Bom valt nooit’ op je platenspeler? Wat deed jij, jouw oma of jouw vader tijdens de Koude Oorlog?

Maak het verhaal van de Koude Oorlog compleet!

DEEL JOUW VERHAAL

Deel je verhaal via onderstaande knop (dat kan anoniem als je wil). Als je een mooi beeld hebt dat past bij het verhaal, voeg dat toe. Je kan ook je verhaal koppelen aan een van de Koude Oorlog objecten in de lijst, zoals atoomschuilkelders, luchtwachttorens en kazernes. Dat is extra mooi, want dan plaatsen we de verhalen ook bij die locatiepagina’s. Zo krijgen wij een beter beeld van wat de Koude Oorlog heeft betekend voor ons land. Ook een oorlog die hier nooit heeft plaatsgevonden verdient het om herinnerd te worden en doorverteld aan toekomstige generaties.

Verhalen

Ojee, U bent uitverkoren voor de atoombunker

Was het 1980, of eerder? Ik zat op de middelbare school, de RSG te Schagen, Noord-Holland. In jongerencentrum De Ojee Boerderij speelde de band Doe Maar nog voor ze bekend werden. Vanuit De Ojee Boerderij verzonnen we met jongerenwerker Gerrit van Veghel een...

Brandweer en BB

Geboren in 1954 werd ik natuurlijk op een bepaald moment opgeroepen voor keuring dienstplicht. Alles was goed en mijn opkomst werd enkele malen uitgesteld wegens studie. Het einde van mijn studie was nabij en ik kreeg een waarschuwingsoproep. Tegelijkertijd kwam in...

Moord op Kennedy

In de nacht van 22 november 1963 was ik op patrouille in Büren Duitsland. Mijn chauffeur en ik schrokken ons te pletter toen er opeens een tank voor ons stopte. Gelukkig bleken het Engelsen te zijn, die ons vertelden, dat president Kennedy was doodgeschoten. Een...

Bij de Koninklijke Marine tijdens de Koude Oorlog

Op 17 augustus 1970 ben ik in dienst van de Koninklijke Marine getreden. Het heetste punt, de Cuba crisis, was al geweest maar de dreiging van een kern oorlog was nog steeds aanwezig.  Als 16 jarig jochie was ik daar niet zo mee bezig. Ik vond alles nog spannend....

Russen afluisteren

Brief van Henk Braakman, ontvangen op maandag 13-11-2023. Het betreft zijn belevenis van zijn diensttijd in de Koude Oorlog. Transcriptie Lichting 1956-6 Op 4 mei 1956 (wat een timing) lag er op de deurmat bij ons thuis een enveloppe met daarin een ‘bevel’ namens...

Conflict en komische wraak

Bij het militaire onderdeel waar ik was geplaatst, werkte ik op een technische afdeling onder leiding van een 'Korporaal 1', die bekend stond als een zuiplap die dacht dat hij de baas was. Op een dag kregen we een conflict over een handeling, terwijl we dezelfde...

Sloepvaren & Nieuw Guinea

Dit waargebeurde verhaal speelt zich af rond de jaren 1955 in de Aziatische archipel en net daarbuiten. Ik kwam op als dienstplichtig matroos in Hollandsche Rading naar de Marine kazerne. Daar werd ik binnenste buiten gekeerd en voorzien van de nodige uitrusting,...

Geheimzinnige schepen

In het begin van de 1950-er jaren hebben er een paar jaar een tweetal passagiersschepen in de Numansdorpse Veerhaven gelegen. Niemand wist waarom ze daar lagen en van wie ze waren. Het was allemaal heel geheimzinnig. Veel verhalen deden de ronde over het doel van...

Van Kanonnier tot touringcar-chauffeur

Geboren in augustus 1960, dus opgegroeid in de jaren 60 en 70, kregen wij te horen van de atoombom. En nog erger, de waterstofbom en de Russen. Niet dat ik er bang voor was, want met Den Helder dichtbij wist je dat als er zo'n grote bom zou vallen ook wij de klos...

Mijn jongenskamer ……

Een foto van mijn jongenskamertje. Het is door de tijd een wazig beeld geworden. Ik weet nog dat ik het maakte met mijn eerste fototoestel, een Agfa Clack, gekregen voor mijn vijftiende verjaardag in 1961. Ja ik ben van 1946. Dat fotootje illustreert de...

De Stingerbol

Ik ben als instructeur en opleidingsontwikkelaar van 1992 tot en met 1995 werkzaam geweest als in de Stingertrainer te Ede. In de stinger trainer werden schutters opgeleid van de Landmacht, Luchtmacht en Mariniers. De bol is van binnen voorzien van projectie...

Plotter bij de Korps Luchtwachtdienst

Tussen 1962 en 1964 ben ik, P.J.M (Nel) Winkelman opgegroeid in het oude noorden van Rotterdam, plotter geweest als reserve bij het luchtwachtcentrum in een grote bunker in Rotterdam. De korps Luchtwachtdienst (KLD) werd op 1 maart 1950 opgericht als onderdeel van...

Voor en achter het ijzeren gordijn

Geboren werd ik in 1958 in Oost-Duitsland, in Bautzen, als zoon van de Nederlander Hendrikus Pierre Sonneville, die in 1951 in de Korea Oorloog was en dan eind 1951 naar de SBZ (sovjet bezetting zone) in Oost-Duitsland deserteerde. Hier werkte hij voor de KGB en de...

Vervangende dienstplicht bij de BB

Als derde zoon van een gezin van vijf kinderen ben ik geboren in 1949. In die tijd moest iedere jongen in principe nog in militaire dienst. Maar omdat ik de derde zoon was, hoefde ik niet in actieve dienst, maar werd ik daarvan vrijgesteld. In plaats daarvan werd...

Een bijzondere ervaring met een glimlach

Ik behoor tot de lichting 72-2. Na een opleiding werd ik gelegerd op de Gen. Spoorkazerne in Ermelo. Ik was toen inmiddels dienstplichtig sergeant en ingedeeld bij de Intendance. Ook wij werden aangewezen om een week naar Havelte te gaan met als opdracht: het...

Les materieel herkenning

Tijdens mijn diensttijd (1990-1991) gaf ik lessen materieelherkenning aan het kader. Als modelbouwer had ik daar wel wat verstand van, en de sergeant-majoor vroeg me de lessen over te nemen toen hij weg was. Ik gaf twee lessen, en er zouden nog meer volgen. Maar...

BB ervaring van deelnemer

Toen ik (1954) klein was ging mijn vader 's avonds naar de BB. Dat was verplicht. Zijn spullen lagen voor het pakken op zolder. Ik vond dat natuurlijk heel interessant. Onlangs heb ik mijn vader (95 jaar) ernaar gevraagd. Hierbij twee verhalen. VERHAAL 1. We hadden...

Lieber Sylke

De Koude Oorlog, ik heb er eigenlijk maar een paar jaren bewust van meegemaakt. De makkelijke jaren zogezegd. Die van toenemende ONTspanning met als hoogtepunt de vereniging van West met Oost of Oost met West... Geboren in 1969 en dus midden in de Koude Oorlog was...

Stingerbol

Ik ben 3 jaar instructeur in de Stingerbol geweest en heb de opleiding verzorgd voor Stinger personeel van Landmacht; Luchtmacht en Korps mariniers. Zelf heb ik in 1994 een Life firing met een stinger op een schietbaan, op Kreta uitgevoerd.

Militaire dienst

Met 77/4 als datum opkomst, zat ik met mijn maten middenin de Koude Oorlog. Ik ben opgeleid tot reserve officier bij de infanterie. Als kind van een vader die dwangarbeid heeft moeten verrichten in NAZI Duitsland en vrijheid een heel groot goed was, was een...

Noveletta 1 ‘Maatschappelijke dienstplicht’

Dat we deelnamen aan de grootste Navo-oefening ooit hadden we niet door. Lang duurt het wel. Drie weken. Mortieristen waren we. Nou ja, ik was de boordschutter. Bewaakte en bediende de punt 50 mitrailleur. Er waren er met heimwee. Er was veel chagrijn. Bij...

Wachten met Starfighter en atoombom om ingezet te worden.

Op vakantiepark Sandberghe te Uden zit ik op het terras met Majoor* Kees Graafland (1938) waar hij al vanaf zijn pensioen woont. Hij vertelt me zijn verhaal toen hij op de Starfighter vloog in de tijd van de Koude Oorlog. Zijn verhaal begon als jongen uit Rotterdam...

Alternatieve Feiten

Hier zit ik als soldaat op een Eyssink uit 1928, gevonden onder de hooiberg van een verlaten boerderij in de buurt van de toenmalige Oostduitse grens. In minder dan een uur tijd had ik hem weer aan de praat met behulp van wat olie en diesel uit onze YP. Met een...

Een geheimzinnig kamp (deel 2)

Ergens op deze site zwerft mijn verhaal met de titel ‘Een geheimzinnig kamp’. Ik voeg er nu een tweede deel aan toe, omdat ik een vraag kreeg. Maar eerst even een korte samenvatting van wat in het eerste deel de revue passeerde. Na een opleiding van zes maanden tot...

Cubacrisis en daarna

Geboren in 1950 werd ik voor het eerst met de Koude Oorlog geconfronteerd in 1962 tijdens de beruchte Cubacrisis. Ik herinner mij nog de brochures waarin stond wat je moet doen als de bom viel, namelijk onder de trap of onder een tafel gaan zitten. Ook al was ik...

Contact met de vijand

Mijn oudere broer hoefde niet in dienst: hij was van 1959, een lichting die wegens ‘teveel’ was vrijgesteld. Ik moest wel. Maar wilde ook wel mijn steentje bijdragen. Zelfs als dat 16 maanden zou duren. Maar eerst wilde ik geschiedenis studeren en vroeg uitstel....

Zoals u leest niet erg spectaculair…

Ik heb geen bijzonder verhaal. Ik ben een van de vele dienstplichtige militairen die in de Koude Oorlog gediend hebben. Mijn naam is Gerrit van Tricht, lichting 66/1 nummer 460412506, ik ben opgekomen in januari 1966 in de Lunetten kazerne in Vucht bij het...

Een atoomvrije grafkelder

Henk Blokhuis, Gemeentesecretaris in Alkmaar van 1972 tot 1996 herinnert zich een situatie tijdens een vergadering op het stadhuis van Alkmaar. “Degenen die uitzicht hadden op de achtertuin, viel het plotseling op dat dit uitzicht witte rook omvatte, die uit een...

Radar verkenners

Ik zat als dienstplichtige bij het verkenningspeleton van het bataljon Stoottroepen in Ermelo. Dat was in 1988-89, het laatste jaar van de koude oorlog. Onze taak was met een radar en een YPR pantser voertuig verkenningen uitvoeren en kijken of er vijand kwam....

Objecten van de Koude Oorlog

Filters
Provincie
Plaats
Commandobunker Lunet I

Commandobunker Lunet I

Vlak na de oprichting van de organisatie Bescherming Bevolking (BB) in 1952 is Lunet 1 in Utrecht aangewezen als Nationale Commandopost. Hiervoor werden de twee flankkazematten (A en B) en de twee betonnen bunkers op het forteiland benut. Eind jaren vijftig was de...

Commandopost PCCV en PCBB

Commandopost PCCV en PCBB

De provincie Overijssel besloot om twee aparte commandoposten te bouwen, een voor het PCCV en een voor het PCBB in Holten op grote afstand van Zwolle, omdat die stad als atoomdoelwit aangemerkt stond in de Sleutelpuntenlijst. In 1962 werd de PCVV (Provinciaal Centrum...

De eerste McDrive

De eerste McDrive

In 1987 opende McDonald's de eerste drive-thru van Nederland vlakbij de vliegbasis Soesterberg. De eerste drive-thru van Nederland werd niet voor niets geopend in Huis ter Heide, dichtbij de voormalige vliegbasis Soesterberg waar veel Amerikaanse soldaten woonde in...

De Stingerbol in Ede

De Stingerbol in Ede

De Stingerbol in Ede was voorheen het enige simulatie oefencentrum van Nederland voor de luchtdoelartillerie. Het is een van hoogtepunten uit de Edese militaire historie. Het markante gebouw, de Stingerdôme zoals het gebouw officieel werd genoemd, is gebouwd aan het...

Luchtwachttorens

Luchtwachttorens

Het Korps Luchtwachtdienst bouwde tussen 1951 en 1955 een netwerk van 276 hoge uitkijkposten verspreid over het hele land. De ene helft op bestaande gebouwen, de andere helft op speciaal gebouwde torens volgens een modulair prefab betonnen raatbouwontwerp van...

Noodzetels van de Ministeries

Noodzetels van de Ministeries

In afwijking van veel andere NAVO-landen besloot de Nederlandse regering om, in geval van een naderende nucleaire oorlog, het bestuur niet vanuit één centrale locatie te continueren, maar om dit per ministerie te verdelen over verschillende locaties in Den Haag. De...

Defensie Pijpleiding Organisatie (DPO)

Defensie Pijpleiding Organisatie (DPO)

In 1957 zijn NAVO-landen gestart met de bouw van het ‘Central Europe Pipeline System’, bedoeld om brandstof naar de Duitse laagvlakte te vervoeren en om vliegvelden te bevoorraden. Aan het einde van de Koude Oorlog bestond het uit 6600 km leidingen in Nederland,...

PTT Nood Communicatie

PTT Nood Communicatie

Een van de grote zorgen tijdens een eventuele kernoorlog was het wegvallen van de communicatie. Daarom werd in het grootste geheim gewerkt aan beveiligde telefoonverbindingen. Televisie werd in de periode van de Koude Oorlog ook een steeds algemener gebruikt medium....

Marinevliegkamp Valkenburg

Marinevliegkamp Valkenburg

Het voormalig Marinevliegkamp Valkenburg werd in de Koude Oorlog gebruikt als basis voor vliegtuigen voor het opsporen en volgen van Sovjet onderzeeërs. Op het terrein bevinden zich sporen van een lange militaire geschiedenis, van het Romeinse Castellum Valkenburg tot...

BB-Bescherming Bevolking Commandopost Grou

BB-Bescherming Bevolking Commandopost Grou

De Bescherming Bevolking (BB) was een civiele organisatie die verantwoordelijk was voor het beschermen en ondersteunen van de bevolking in geval van oorlog of een andere nationale ramp. De BB-commandopost in Grou is een voormalige multifunctionele commandopost uit de...

BB-Bescherming Bevolking Overvoorde

BB-Bescherming Bevolking Overvoorde

De BB-commandopost in Overvoorde is een voormalige commandopost van de Bescherming Bevolking (BB) uit de Koude Oorlog. De commandopost bestaat uit verschillende ruimtes, waaronder een generatorruimte, een waterzuiveringsinstallatie, een communicatiecentrum, slaap- en...

Legerbasis Havelterberg / Darp

Legerbasis Havelterberg / Darp

Tijdens de Koude Oorlog, toen de dreiging van een mogelijke invasie of aanval door de Sovjet-Unie reëel was, speelde de legerbasis in Havelte een belangrijke rol in de verdediging van Nederland. In de jaren '50 en '60 van de vorige eeuw werd de basis uitgebreid en...

Luchtwachtcentrum Breda en Leeuwarden

Luchtwachtcentrum Breda en Leeuwarden

Het Korps Luchtwachtdienst bouwde tussen 1951 en 1955 een netwerk van uitkijkposten en zes luchtwachtcentra verspreid over het hele land. Je kan ze nu nog zien in Breda en Leeuwarden. De luchtwachters, die op het netwerk van 276 uitkijktorens door het hele land...

Bunker Stadhuis Alkmaar

Bunker Stadhuis Alkmaar

Ten tijde van de Koude Oorlog zijn, mede onder druk van de NAVO, de noodbestuursposten ontstaan zoals deze in Alkmaar onder het stadhuis. In 1961 schreef de Minister van Binnenlandse Zaken aan de burgemeesters: ‘Handleiding inzake bestuursvoering onder omstandigheden...

Noodzetel van het KNMI

Noodzetel van het KNMI

De noodzetel van het KNMI (Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut) bevindt zich in De Bilt en is een belangrijk onderdeel van de nationale operationele instituten: informatievoorziening aan de regering was essentieel en gedeeld met alle NAVO-landen. De...

Woensdrecht en het VrouwenAktieKamp (VAK)

Woensdrecht en het VrouwenAktieKamp (VAK)

Als er een symbool is van de Koude Oorlog in Nederland, dan is het wel Woensdrecht. Overheid en activisten stonden hier tegenover elkaar. Kwamen de kruisraketten of niet? Op vliegbasis Woensdrecht is tot op de dag van vandaag de polarisatie zichtbaar die Nederland...

NAVO hoofdkwartier Cannerberg

NAVO hoofdkwartier Cannerberg

In een heuvel vlakbij Maastricht op de grens met België staat de Cannerberg. Tot 1992 bevond zich in die berg een geheim NAVO-hoofdkwartier. Het voormalige NAVO-hoofdkwartier van de 2ARAF en de ATOC in de Cannerberg was gevestigd in een al bestaand mergelgangencomplex...

Bunker Parkeergarage Oss

Bunker Parkeergarage Oss

Aan het einde van de jaren ‘60 van de vorige eeuw werd de dreiging voor een atoomoorlog zo groot dat de overheid nieuwe regels instelde. Mensen moesten vanaf dat moment voornamelijk thuis schuilen en als dat niet kon, konden ze terecht in een van de openbare...

Noodhospitaal van het AMC

Noodhospitaal van het AMC

Tijdens de Koude Oorlog moest bij een atoomaanval de patiëntenzorg bij de grote steden in de ziekenhuizen door kunnen gaan en de zorgverleners dus in leven blijven. Het noodhospitaal van het AMC in Amsterdam was een van de twaalf noodhospitalen en is ook nu nog deels...

De MUD-palen

De MUD-palen

Slechts enkele MUD-palen bestaan er nog, twaalf langs de Westerschelde en vier in Den Helder. Het zijn onopvallende palen, maar met een bijzondere historie. De Mijnenuitkijkdienst (MUD) werd opgericht in 1949 als onderdeel van de Koninklijke Marine. Dienstplichtige...

Onderzeeër Hr. Ms. Tonijn

Onderzeeër Hr. Ms. Tonijn

De Hr.Ms. Tonijn is de enig overgebleven Nederlandse onderzeeër uit de Koude Oorlog. De Nederlandse marine is relatief klein in omvang, maar op specifieke terreinen kon de marine in de Koude Oorlog een significante bijdrage aan de NAVO leveren. Zo bleken de...

Koningin Wilhelmina Kazerne

Koningin Wilhelmina Kazerne

De Koningin Wilhelmina Kazerne in Ossendrecht, een dorpje in Brabant aan de Belgische grens, was een van zes conform NAVO-verplichtingen gebouwde kazernes. Hij bleef tot het einde van de dienstplicht in 1996 in gebruik. In 1951 kreeg het Centraal Bouwbureau der Genie...

Vliegveld Soesterberg

Vliegveld Soesterberg

Vliegveld Soesterberg was de enige Nederlands-Amerikaanse vliegbasis met Nederlandse en Amerikaanse squadrons, en, dat is bijzonder, het stond onder Nederlandse leiding. Het is een van de belangrijkste en complete militaire Koude Oorlog plekken in ons land. Vliegveld...

De IJsellinie (Olst, Arnhem, Nijmegen)

De IJsellinie (Olst, Arnhem, Nijmegen)

De IJsellinie is uniek in de wereld. In geval van een oorlog zouden bijna 400.000 mensen (plus vee) moeten evacueren. Van die plannen was bijna niemand op de hoogte gebracht! Een van de meest indrukwekkende gebouwde structuren uit de Koude Oorlog is de IJssellinie,...