Het moet midden jaren 80 zijn geweest dat ik als jongvolwassene bij ons thuis achterom zat te genieten van een warm mei-zonnetje met een of ander tijdschrift of boek, een detail dat in de tijd verloren zou mogen gaan. Totdat er opeens in de helderblauwe, warme lucht vijf grote zware militaire vliegtuigen in formatie, met een enorm lawaai laagvliegend overvlogen. Richting oosten; Duitsland.

Afgezien van het regelmatige optreden van de AWACS Boeing verkenningsvliegtuigen uit de nabije NATO airbase in Teveren, die duidelijk herkenbaar waren aan hun schotel, en die altijd alléén vlogen en nooit zo laag, was hier nooit vliegverkeer, en al helemaal geen militair. Dat was dus een zeer opmerkelijke gebeurtenis, zeker voor een nieuwsgierig mensje als ik.
Er waren weinig mogelijkheden om te onderzoeken wat dat voor iets was geweest, dus nadat de verwondering was gezakt werd het genieten van zonnetje en leesvoer hervat. Totdat pakweg tien minuten later vrijwel hetzelfde gebeurde. Vijf lawaaierige laag vliegende bommenwerpers, die ik opeens meende te herkennen, richting oosten, Duitsland, richting Polen, Oostblok, misschien zelfs, vlogen. Nadat de herrie was verstomd was het oppakken van het genieten een stuk moeilijker…. En al helemaal toen wéér een tijdje later de derde formatie van 5 militaire vliegtuigen richting “de vijand” vloog. Al 15 stuks in totaal dus. Dat was niet normaal een erg beangstigend. Het enige dat restte om erachter te komen of de derde wereldoorlog misschien was begonnen, was de radio aan en het nieuws van drie uur op. Ik was net iets te laat met inschakelen en Hilversum 1 zoeken zodat ik de intro mistte. De eerste woorden die uit het boxje klonken waren, ongelogen waar gebeurd, “meer dan drie duizend doden”……. ik weet niet meer of ik lijkbleek werd of juist met een rood hoofd en met hoge hartslag de radio uitschakelde. Van schrik luisterende ik niet verder naar het bericht, de derde wereldoorlog was voor mij op dat moment begonnen. Hoe ik de minuten daarna heb doorgebracht kan ik me niet goed herinneren, de angst wèl…. Minutenlang moet ik voor me uit hebben gestaard, het leesvoer aan de kant.

Omdat de apocalyptische beelden in mijn hoofd maar niet wilden verdwijnen, de radio maar weer aan en dat daarna “langs de lijn” gewoon een rondje langs de velden maakte vond ik natuurlijk wel erg vreemd…. Ook bleef het daarna stil in de lucht, waren de vliegtuigen na deze 15 misschien gewoon op? Het was inderdaad een zondag, en niet zo heel veel later kwam ik er achter dat het ter gelegenheid van Amerikaans bezoek aan het soldatenkerkhof in Margraten, ik realiseerde me ook opeens dat het 5 mei was, deze 15 militaire vliegtuigen drie maal dezelfde vijf waren geweest die een aantal erebetoonrondjes hadden gevlogen over Nederland, Duitsland en België, iets wat met het drielandenpunt in de buurt natuurlijk goed mogelijk is.
Had ik het kunnen weten? Menigeen zal tegenwoordig verbaasd zijn over het feit dat ik dat toch wel had kunnen weten, maar vergis je niet, het informatie-tijdperk was nog een jaar of 20 in de toekomst….
En wat was dat dan met die 3000 doden op het radio nieuwsbulletin? Dat was geen bombardement op Berlijn of Warschau, maar een natuurramp in Azië, aardbeving of overstroming of zoiets, erg genoeg, maar “gelukkig” wel erg ver weg, zeker in de tijd van de Bos-atlas zonder Google Maps en Google Earth….. Een nogmaals, waargebeurde belevenis van een erg bijzondere dag in mei midden jaren tachtig. En wellicht was het wel 1985, 40 na het einde van de tweede wereldoorlog dat het eerbetoon met de rondjes van de militaire vliegtuigen “gevierd” werd.