Ik ben geboren in 1940. Nadat ik mijn opleiding tot onderwijzer had afgemaakt, moest ik in november 1964 opkomen bij de verbindingsdienst in Ossendrecht. Na de basisopleiding werd ik overgeplaatst naar de Simon Stevin kazerne in Ede. Daar leerde ik het morse alfabet. We gingen regelmatig met een radiowagen op oefening om te leren hoe je via de telegrafie berichten kon oversturen.
Nadat ik mijn sergeantstrepen had gekregen, werd ik overgeplaatst naar de 890 Radiocompagnie, een onderdeel van het 898 Radio Bataljon in Gorinchem. Direct na aankomst moest ik een officiĆ«le eed afleggen waarin ik verklaarde dat ik “geheim zal houden al hetgeen naar de aard der zaken of krachtens daartoe verstrekte bevelen geheim behoort te blijven.”Ā Het proces-verbaal daarvan heb ik nog.
Vervolgens moest ik een aantal weken oefenen om de luistersnelheid van de morsetekens nog verder op te voeren. Daarna draaide ik mee in de diensten in het Bastion. Dit was een gebouw buiten Gorinchem dat afgesloten was via hoge hekken en waar je pas binnen kwam nadat iemand de deur voor je had geopend. In ploegendienst moesten we 24/24 de Russische militaire berichtgeving uitluisteren en opschrijven. Het waren allemaal codes van vijf letters of cijfers. Als je een Russisch bericht opving, moest je proberen om zo snel mogelijk ook de andere zenders van het netwerk te onderscheppen.
De grote vellen met al die codes moesten we doorgeven aan andere militairen, die in een kamer ernaast moesten proberen om de codes om te zetten in klare taal. Soms ging een telegrafie zender over op telex. Dan schakelden wij snel de telex naast ons in en plakten alle codes in reepjes achter elkaar. Een koffiepot vol lijm stond daarvoor steeds paraat.
We hoorden nooit wat we nu eigenlijk hadden opgevangen. Behalve Ć©Ć©n keer toen de commandant tijdens een avonddienst naar ons toe kwam met flesjes cola en sinas en gevulde koeken. ‘Als dank voor bewezen diensten’. Hij vertelde dat we de vorige dag de NAVO een goede dienst hadden bewezen. Er was een NAVO-oefening gaande in Griekenland. Uit door ons onderschepte berichten, bleek dat de Russen deze oefening volgden en ook de telegrafie berichten analyseerden. De NAVO militairen kregen dat van ons te horen. Zij gingen vervolgens allerlei onzinnige berichten versturen waarmee ze de Russen in de war brachten.
Sommige beroepsmilitairen waren heel deskundig in hun uitluisterdienst. Ik moest een keer iets dringends vragen aan een collega die met zijn koptelefoon op bezig was met het opschrijven van codes. Hij deed Ć©Ć©n oorschelp opzij, ik stelde mijn vraag en terwijl hij gewoon door bleef luisteren en schrijven, gaf hij mij ook nog antwoord.
Een jaar of acht geleden was ik op vakantie in Polen en kwam aan de praat met de taxichauffeur die ongeveer even oud was als ik. Ik vertelde hem over mijn werk tijdens mijn diensttijd. Bleek dat hij precies hetzelfde had gedaan, maar dan voor het Warschaupact. We hebben samen een biertje gedronken.